Petaloma.gr

ΟΡΙΣΜΟΣ:
Φλεγμονή στους ευαίσθητους υμένες σύνδεσης της 3ης φάλαγγας, με την κεράτινη κάψουλα εσωτερικά (συνήθως λόγω ανεπάρκειας αιμάτωσης στους υπερκείμενους ιστούς), με αποκόλληση και περιστροφή του οστού.
Γίνεται μερική ή ολική καταστροφή των ιστών.
Παρατηρείται στα δύο μπροστινά πόδια ή και στα τέσσερα.
Η πάθηση αν δεν αντιμετωπιστεί κατά την οξεία φάση, γίνεται χρόνια.




Κλινικά συμπτώματα:
1. Το άλογο γίνεται νευρικό (μπορεί να συσχετιστεί με κωλικό).
2. Γίνεται μετατόπιση βάρους από το ένα πόδι στο άλλο και το ζώο είναι περισσότερο ταραγμένο.
3. Θερμοκρασία στις οπλές, στηρίζεται στα πίσω πόδια με τα μπροστινά προτεταμένα και αναπνέει γρήγορα.
4. Πέφτει κάτω για ανακούφιση από τον πόνο.

ΑΙΤΙΕΣ


1. Συνήθως υπερτροφία μικρής ή μακράς διάρκειας. Οταν το άλογο τρώει υπερβολικά αυτό οδηγεί σε μια κατάσταση που λέγεται τοξαιμία.
2. Τοξαιμία μετά από κωλικό ή πνευμονία. Έλεχγος θερμοκρασίας των οπλών κατά τη διάρκεια της κατάστασης και μετά.Θα πρέπει οπωσδήποτε να απαλλάξετε το άλογο από τη τοξαιμία κάνοντας τη κατάλληλη αγωγή.
3. Κακός εξονυχισμός και πετάλωμα.
4. Κραδασμοί
5. Κατακρατημένες εμβρυακές μεμβράνες με ή χωρίς metritis.
6. Στρες.
7. Φάρμακα στεροειδή (Κορτιζόνη).
8. Αδενικοί όγκοι.

ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ

Παθογένεση:
Θρόμβωση τριχοειδών αγγείων που παροχετεύουν αίμα τους υμενικούς ιστούς.

Πρόληψη:
Δεν υπάρχει κληρονομικότητα στην ενδονυχίτιδα, απλά κακή διαχείρηση του ζώου συνήθως λόγω πάχυνσης.

Περιποίηση:
Απομάκρυνση της αιτίας, ανακούφιση από τον πόνο και κρύα επιθέματα για κάποιες ώρες την ημέρα. Τα άλογα με οξεία ενδονυχίτιδα ή άλλο πρόβλημα που μένουν για καιρό ξαπλωμένα πρέπει να έχουν καθαρό και βαθύ στρώμα για να μη κάνουν πληγές στα σημεία που πιέζονται. Στην οξεία ενδονυχίτιδα απαραίτητη είναι η συνεισφορά του φροντιστή επειδή χρειάζεται να παραμείνει αρκετές ώρες με το πάσχων άλογο ανακουφίζοντάς του το πόνο και παρακολουθώντας την εξέλιξη της κατάστασης.

Α' Βοήθειες & Πετάλωμα Παρέχονται σε συνεργασία γιατρού και πεταλωτή. Έχοντας γίνει διάγνωση από ιππίατρο με ακτινογραφίες, δίνεται φαρμακευτική αγωγή.
Το πετάλωμα είναι ζωτικής σημασίας για την ανακούφιση και αποκατάσταση του ζώου. Η διαδικασία πρέπει να ξεκινήσει γρήγορα.
Επειδή κάθε περίπτωση οξείας ενδονυχίτιδας διαφοροποιείται από μία άλλη, είτε στο επίπεδο της ζημιάς είτε στο τρόπο που εξελίσσεται, απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή από τον πεταλωτή. Κάθε νέο περιστατικό έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες και απαιτείται διαφορετική προσέγγιση όσον αφορά τον εξονυχισμό και το τύπο των πετάλων που θα χρησιμοποιηθούν.
Είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που απαιτούν ευθανασία του πάσχοντος ζώου λόγω ενδονυχίτιδος.
Μια τόσο σοβαρή τροπή μπορεί να συμβεί κάποιες φορές, λόγω της μορφής της πάθησης, αλλά και λόγω άγνοιας του φροντιστή, ώστε να μην μπορέσει να αντιληφθεί έγκαιρα την έναρξη της πάθησης και έτσι να λάβει σοβαρές διαστάσεις.
Με την έγκαιρη διάγνωση υπάρχουν πιθανότητες ένα ποσοστό να ξεπεραστεί χωρίς να αφήσει κανένα ίχνος ή αλλιώς να συντηρηθεί με ορθοπαιδικά πεταλώματα και ίσως περιοδική φαρμακευτική αγωγή.
Ενα μεγάλο ποσοστό των αλόγων αυτών, μπορεί να ιππεύεται με ή χωρίς ορθοπαιδικά πέταλα και ένα άλλο ποσοστό λόγω της πιο σοβαρής κατάστασης να πρέπει να αρκείται σε περπάτημα ή τροχάδην με πέταλα που θα το βοηθούν να μη πονάει, τα οποία μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τη περίπτωση.
Στη χρόνια ενδονυχίτιδα αλλάζει ο τρόπος προσέγγισης όπως θα δούμε σε επόμενη ενημέρωση.
Σε κάποιες περιπτώσεις ενδονυχίτιδας υπάρχει κίνδυνος οστεομυελίτιδας, εκφυλισμού δηλ. του οστού της οπλής (osteomyelitis) παθαίνοντας αραιοποίηση (Deramilisation).
Με οστεομυελίτιδα το άλογο μπορεί να ζήσει 1 με 1 1/2 χρόνο διαβρώνοντας τη τρίτη φάλαγγα και δημιουργώνας οστεοαρθρίτιδα στη διαφαλαγγική άρθρωση.
Η ενδονυχίτιδα είτε οξεία είτε χρόνια, είναι μια πάθηση που αποτελεί μοναδικό θέμα συζήτησης, στην ημερήσια διάταξη, των συνεδρίων, πεταλωτών και κτηνιάτρων που γίνονται κατ' επανάληψη σε πολλές ευρωπαικές χώρες.

Πετάλωμα ενδονυχίτιδας από Γιάννη Ζώη

Κείμενα: Γιάννης Ζώης (Dip. W.C.F)

Photos taken from: Horseshoeing Anton Lungwitz
Complete equine veterinary manual Tony & Marcy Pavord